Nowelizacja art. 222 Kodeksu pracy – ochrona przed substancjami reprotoksycznymi
Nowelizacja artykułu 222 Kodeksu pracy, która weszła w życie 29 czerwca 2024 roku, wprowadza istotne zmiany w zakresie ochrony pracowników narażonych na działanie substancji chemicznych o działaniu reprotoksycznym. To zmiana, która ma na celu poprawę bezpieczeństwa zdrowia pracowników, zwłaszcza w branżach takich jak przemysł farmaceutyczny i chemiczny, gdzie takie substancje są powszechnie stosowane. Zmiany te obejmują kilka kluczowych aspektów:
Definicja substancji reprotoksycznych wg Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/431 z dnia 9 marca 2022 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych, mutagennych:
-
- substancja reprotoksyczna – oznacza substancję lub mieszaninę, która spełnia kryteria klasyfikacji jako czynnik działający szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B, określony w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008;
- nieprogowa substancja reprotoksyczna – oznacza substancję reprotoksyczną, dla której nie istnieje bezpieczny poziom narażenia zdrowia pracowników;
- progowa substancja reprotoksyczna – oznacza substancję reprotoksyczną, dla której istnieje bezpieczny poziom narażenia, poniżej którego nie występuje zagrożenie dla zdrowia pracowników.
- Zastępowanie niebezpiecznych substancji bezpieczniejszymi alternatywami
Pracodawcy są zobowiązani do poszukiwania i stosowania substancji chemicznych, które mają mniejsze ryzyko negatywnego wpływu na zdrowie reprodukcyjne i płodność pracowników. W sytuacjach, gdy istnieje możliwość zastąpienia szkodliwej substancji bezpieczniejszymi materiałami, pracodawcy muszą podjąć takie działania.
- Środki minimalizujące ryzyko
Pracodawcy muszą również podejmować środki mające na celu minimalizowanie ryzyka związanych z narażeniem na substancje reprotoksyczne. Obejmuje to m.in.:
- Zastosowanie odpowiedniej wentylacji, która zmniejsza stężenie szkodliwych substancji w powietrzu.
- Wyposażenie pracowników w odzież ochronną, taką jak kombinezony, rękawice czy maski, które stanowią barierę ochronną przed kontaktem z niebezpiecznymi chemikaliami.
- Zmiany w procesach technologicznych, które mogą ograniczyć lub wyeliminować narażenie na te substancje.
- Rejestry pracowników narażonych na substancje reprotoksyczne
Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawcy są zobowiązani do prowadzenia rejestrów pracowników, którzy są narażeni na działanie substancji chemicznych o działaniu reprotoksycznym. Celem tych rejestrów jest monitorowanie ryzyka i ocena skuteczności wdrażanych środków ochrony. Rejestry te powinny zawierać m.in. informacje o rodzaju substancji, czasie i intensywności narażenia oraz działaniach prewencyjnych podejmowanych przez pracodawcę.
- Wdrożenie dyrektywy UE
Nowelizacja Kodeksu pracy ma na celu wdrożenie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/431 z dnia 9 marca 2022 r., która zmienia dyrektywę 2004/37/WE. Dyrektywa ta dotyczy ochrony pracowników przed zagrożeniem związanym z narażeniem na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów w miejscu pracy. Przepisy te wprowadzają szczegółowe regulacje, które mają na celu ochronę zdrowia pracowników przed szkodliwym wpływem substancji chemicznych.
Wnioski:
Nowelizacja artykułu 222 Kodeksu pracy stanowi ważny krok w ochronie zdrowia pracowników, zwłaszcza tych narażonych na substancje chemiczne, które mogą wpłynąć na zdrowie reprodukcyjne i płodność. Wprowadzenie obowiązków dotyczących zastępowania niebezpiecznych substancji, minimalizowania ryzyka i monitorowania narażenia pracowników pozwoli na skuteczniejszą ochronę zdrowia pracowników oraz zapewni zgodność z unijnymi regulacjami dotyczącymi ochrony przed zagrożeniami zawodowymi.