Protokół powypadkowy – kto powinien go sporządzić, co powinien zawierać

Określenie okoliczności oraz przyczyn wypadków w pracy ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 1 lipca 2009 r. dotyczące ustalania okoliczności oraz przyczyn wypadków przy pracy.
Pracownik, który doznał wypadku, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien natychmiast powiadomić swojego przełożonego o incydencie.

Okoliczności oraz przyczyny wypadku określa powołany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz społeczny inspektor pracy.

W przypadku pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby BHP, do zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby BHP dołącza pracodawca lub pracownik, któremu pracodawca powierzył zadania związane z BHP, lub specjalista zewnętrzny.

Jeśli pracodawca nie ma społecznej inspekcji pracy, w zespole powypadkowym zamiast społecznego inspektora pracy bierze udział przedstawiciel pracowników, który posiada aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia BHP.

W przypadku popularnych sytuacji związanych z leasingiem pracowników, warto przypomnieć, że ustalenie okoliczności oraz przyczyn wypadku, który miał miejsce w innym zakładzie pracy, wykonuje zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę poszkodowanego, w obecności przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie zdarzenie miało miejsce, chyba że pracodawca poszkodowanego zażąda przeprowadzenia postępowania na swoim terenie. Dokumentacja trafia do pracodawcy.

Rozmowa z poszkodowanym oraz świadkiem powinna być przeprowadzona jak najszybciej (na gorąco). Przed sporządzeniem protokołu warto stworzyć jego mentalną wizualizację.

Co powinno zawierać sprawozdanie powypadkowe?

Po ustaleniu okoliczności oraz przyczyn wypadku, zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w ciągu 14 dni od momentu zgłoszenia wypadku – dokument ustalający okoliczności oraz przyczyny wypadku przy pracy, zwany dalej „sprawozdaniem powypadkowym”.

Wzór dokumentu określa – ROZPORZĄDZENIE MINISTRA RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalania okoliczności oraz przyczyn wypadku przy pracy.

Protokół powinien zawierać:

• dane dotyczące poszkodowanego (w tym stanowisko pracy),
• skład zespołu powypadkowego,
• okoliczności wypadku, przyczyny oraz skutki,
• oświadczenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy,
• rodzaj wypadku,
• zalecenia i środki zapobiegawcze, a także pouczenie dla stron postępowania powypadkowego,
• datę oraz godzinę zdarzenia,
• podpisy członków zespołu oraz poszkodowanego.

Warto szczegółowo opisać dzień pracy oraz wskazać, kto udzielił pierwszej pomocy. Każda przyczyna wypadku powinna zawierać także odpowiednie wnioski profilaktyczne.

Do dokumentu dołącza się wszystkie materiały związane z wypadkiem, takie jak wyjaśnienia poszkodowanego oraz świadków, protokół oględzin z miejsca zdarzenia, opinie lekarzy i innych specjalistów.

Ustalenie okoliczności oraz przyczyn wypadku po terminie wskazanym w przepisach, z powodu uzasadnionych trudności, wymaga podania powodów opóźnienia w treści dokumentu powypadkowego.

Kto przygotowuje i zatwierdza sprawozdanie powypadkowe?

Zespół powypadkowy przygotowuje sprawozdanie w odpowiedniej liczbie kopii i przekazuje je niezwłocznie pracodawcy do zatwierdzenia. Członek zespołu powypadkowego ma prawo zgłosić zdanie odrębne, które musi uzasadnić. W przypadku różnicy zdań w sprawie treści sprawozdania powypadkowego, decyzję podejmuje pracodawca. Zespół powypadkowy jest zobowiązany zapoznać poszkodowanego z treścią protokołu przed jego zatwierdzeniem.

Protokół zatwierdza pracodawca nie później niż w ciągu 5 dni od jego sporządzenia, lub zwraca go do zespołu w celu wyjaśnienia lub uzupełnienia, na przykład jeśli poszkodowany zgłosił uwagi.

Zespół, po wyjaśnieniach i uzupełnieniach, sporządza nowy protokół, który przekazuje pracodawcy, załączając również wersję niezatwierdzoną.

Po zatwierdzeniu, protokół trafia do poszkodowanego, a w przypadku wypadku śmiertelnego – do rodziny zmarłego. Dokument dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich oraz zbiorowych niezwłocznie trafia do inspektora pracy.

Na podstawie zatwierdzonego protokołu tworzona jest Statystyczna Karta Wypadku i przekazywana do GUS.

Dodatkowe obowiązki pracodawcy

Zgodnie z ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, rozdział VII, §31.

Pracodawca jest zobowiązany do przechowywania protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy przez 10 lat, razem z całą dokumentacją powypadkową.

• Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca.

Podsumowanie:

Po wystąpieniu wypadku powoływany jest zespół powypadkowy, który po dokładnym przesłuchaniu poszkodowanego ustala okoliczności i przyczyny wypadku, klasyfikuje jego rodzaj i rekomenduje działania zapobiegawcze. Należy pamiętać, że po każdym wypadku należy przeprowadzić ponowną ocenę ryzyka zawodowego, uwzględniając rekonstrukcję zdarzenia oraz wdrożenie odpowiednich środków ochrony. Środki te powinny zapobiec kolejnym wypadkom w danym miejscu.