Choroba zawodowa
Definicja i podstawowe kwestie związane z chorobą zawodową uregulowane zostały w Kodeksie pracy (dalej: K.p.).
Zgodnie z brzmieniem art. 2351.K.p. za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”
Regulacje prawne:
- art. 235-2371 K.p.,
- ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205 z późn. zm.),
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1367),
- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz. U. z 2013 r. poz. 1379 ze zm.).
Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.
Ważne:
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.
Obowiązek zgłoszenia choroby zawodowej dotyczy także lekarza.
Pracownik aktualnie zatrudniony może zgłosić podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad firmą profilaktyczną opiekę zdrowotną.
W każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej to lekarz, kieruje na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.
Choroba zawodowa – postępowanie
- Postępowanie wszczyna Państwowy Inspektor Sanitarny, kierując pracownika na badania do właściwej jednostki orzeczniczej.
- Lekarz wydaje orzeczenie o wystąpieniu choroby zawodowej u pracownika bądź braku podstaw do jej stwierdzenia.
Jednostkami orzeczniczymi I stopnia w zakresie stwierdzania chorób zawodowych są:
- poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy,
- kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych),
- poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego – w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych,
- jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
Jednostkami orzeczniczymi II stopnia, od orzeczeń wydanych przez lekarzy pracujących w jednostkach orzeczniczych I stopnia, są jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy.
W przypadku gdy została rozpoznana choroba zawodowa u pracownika, na pracodawcy ciąży obowiązek:
• ustalenia przyczyny powstania choroby zawodowej w porozumieniu z właściwym okręgowym inspektorem pracy,
• niezwłocznego usunięcia czynników, które powodowały powstanie choroby zawodowej i zastosowanie środków profilaktycznych,
• zapewnienia realizacji zaleceń lekarskich.
Dokumentowanie chorób zawodowych
Pracodawca ma obowiązek prowadzić rejestr chorób zawodowych w zakładzie pracy i przechowywać go wraz z powiązaną dokumentacją przez okres 10 lat.
