Co to jest BHP?
Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to zbiór zasad, które regulują sposób wykonywania pracy, zapewniając, że odbywa się ona w bezpiecznych i higienicznych warunkach. Choć nie ma jednoznacznej definicji BHP w polskim prawie, zagadnienia te są szeroko uregulowane w Kodeksie pracy, w szczególności w dziale X, obejmującym artykuły od 207 do 212. W tych przepisach ustawodawca określa obowiązki pracodawcy oraz prawa i obowiązki pracowników w zakresie zapewnienia i przestrzegania norm BHP.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca jest głównym podmiotem odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie. W jego obowiązkach leży organizacja pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki. Nawet w sytuacjach, gdy specjalista spoza firmy pełni funkcje związane z BHP, odpowiedzialność za przestrzeganie tych zasad spoczywa na pracodawcy.
Pracodawca musi między innymi:
- Zapewniać bezpieczne warunki pracy poprzez właściwą organizację pracy, nadzór nad przestrzeganiem przepisów oraz reagowanie na zmieniające się warunki.
- Zapobiegać wypadkom i chorobom zawodowym wprowadzając politykę prewencji, uwzględniając zarówno techniczne aspekty pracy, jak i warunki społeczne.
- Dostosowywać warunki pracy do potrzeb pracowników szczególnie chronionych – młodociani, kobiety w ciąży lub karmiące oraz osoby niepełnosprawne muszą być objęci specjalnymi środkami ochronnymi.
- Informować pracowników o zagrożeniach, w tym także o osobach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy czy przeprowadzania ewakuacji.
Prawa pracownika
Pracownik ma prawo odmówić wykonywania pracy, jeśli uzna, że istnieje bezpośrednie zagrożenie dla jego życia lub zdrowia. W takiej sytuacji musi powiadomić swojego przełożonego, a jego odmowa nie może prowadzić do żadnych negatywnych konsekwencji. Pracownik zachowuje również prawo do wynagrodzenia za czas, w którym powstrzymał się od pracy.
Obowiązki pracownika
Z drugiej strony, pracownicy są zobowiązani do przestrzegania zasad BHP, co obejmuje m.in.:
- Znajomość przepisów BHP i ich przestrzeganie w trakcie pracy.
- Regularne poddawanie się badaniom lekarskim (wstępnym, okresowym, kontrolnym).
- Używanie odpowiedniego sprzętu ochronnego dostarczonego przez pracodawcę.
Podsumowując, przepisy BHP w Polsce mają na celu ochronę zdrowia i życia pracowników, a ich przestrzeganie jest wspólną odpowiedzialnością zarówno pracodawcy, jak i pracownika.
