Praca w mikroklimacie gorącym
Wysoka temperatura otoczenia może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych u pracowników związanych z nadmiernym poceniem i utratą płynów. Pocenie się to naturalny mechanizm regulacji temperatury ciała, ale w warunkach wysokiej temperatury i wilgotności może prowadzić do znacznej utraty wody i elektrolitów, co z kolei może zaburzać równowagę elektrolitową organizmu.
Oto niektóre z potencjalnych zagrożeń dla zdrowia pracowników w warunkach wysokiej temperatury:
Dehydratacja
Nadmierne pocenie się prowadzi do utraty wody z organizmu, co może prowadzić do odwodnienia. Dehydratacja może prowadzić do zmniejszenia wydolności fizycznej, zmęczenia, zawrotów głowy, a w przypadkach ciężkich może być nawet zagrożeniem życia.
Zaburzenia elektrolitowe
Wraz z potem organizm traci także sole mineralne, takie jak sód, potas i chlor, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ich niedobór może prowadzić do zaburzeń równowagi elektrolitowej, co może skutkować m.in. osłabieniem, nudnościami, bólami mięśni, a nawet poważnymi zaburzeniami rytmu serca.
Przegrzanie organizmu
Wysoka temperatura otoczenia może prowadzić do przegrzania organizmu, co z kolei może powodować omdlenia cieplne, kurcze cieplne, wyczerpanie cieplne lub nawet udar cieplny. Te stany mogą być groźne dla życia i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.
Dlatego też ważne jest, aby pracodawcy podejmowali środki zapobiegawcze i zapewniały odpowiednie warunki pracy w czasie wysokich temperatur, takie jak dostęp do chłodnych napojów, odpoczynek w chłodnych miejscach, ograniczenie prac fizycznych w najgorętszych godzinach dnia oraz odpowiednią wentylację i klimatyzację w miejscach pracy. Regularne szkolenia pracowników w zakresie rozpoznawania objawów przegrzania oraz procedur postępowania w przypadku wystąpienia tych stanów również są istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników.
Ogólne przepisy bhp nie określają górnej granicy temperatury, w jakiej może być wykonywana praca, choć latem temperatura zewnętrzna przekracza niejednokrotnie 30°C, co może narazić pracowników na tzw. stres gorący.
Dotyczy to nie tylko hutników, piekarzy i pracowników zajmujących się wypalaniem ceramiki budowlanej, gdzie wydzielanie ciepła wynika z procesu produkcyjnego, ale również osób zatrudnionych w nieklimatyzowanych zakładach pracy i obiektach użyteczności publicznej.
stres cieplny, zwany także stresorem cieplnym, może być poważnym zagrożeniem dla pracowników, zwłaszcza w warunkach wysokich temperatur i wilgotności. Stres cieplny może wystąpić, gdy organizm nie jest w stanie skutecznie radzić sobie z nadmiernym ciepłem, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.
Oto kilka czynników wpływających na ryzyko wystąpienia stresu cieplnego:
Wysoka temperatura i wilgotność: Warunki atmosferyczne, zwłaszcza w okresach upałów, mogą prowadzić do nagromadzenia ciepła w organizmie i trudności w jego odprowadzeniu. Wysoka wilgotność dodatkowo utrudnia odparowanie potu i chłodzenie ciała.
Intensywność wysiłku fizycznego: Wykonywanie prac fizycznych w warunkach wysokiej temperatury może zwiększać produkcję ciepła w organizmie, co zwiększa ryzyko przegrzania się.
Brak wentylacji i klimatyzacji: Nieodpowiednia wentylacja lub brak klimatyzacji w miejscach pracy może utrudniać odprowadzanie ciepła z organizmu i zwiększać ryzyko przegrzania się.
Długi czas ekspozycji: Praca w warunkach wysokiej temperatury przez dłuższy czas może prowadzić do kumulacji ciepła w organizmie i nasilenia objawów stresu cieplnego.
Objawy stresu cieplnego mogą obejmować zawroty głowy, nudności, osłabienie, skurcze mięśni, a w przypadkach ciężkich mogą prowadzić do omdlenia, wyczerpania cieplnego lub udaru cieplnego. Dlatego ważne jest, aby pracodawcy podejmowali odpowiednie środki zapobiegawcze, takie jak zapewnienie dostępu do chłodnych napojów, odpoczynku w chłodnych miejscach, limitowanie prac fizycznych w najgorętszych godzinach dnia oraz zapewnienie odpowiedniej wentylacji i klimatyzacji w miejscach pracy. Regularne szkolenia pracowników w zakresie rozpoznawania objawów stresu cieplnego oraz procedur postępowania w przypadku jego wystąpienia również są istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników.
Praca w wysokiej temperaturze jest to praca w mikroklimacie gorącym i są to w warunki szkodliwe na stanowisku pracy, zaś mikroklimat gorący, jako czynnik szkodliwy dla zdrowia w środowisku pracy, podlega badaniom i pomiarom.
Jest on charakteryzowany przez wskaźnik obciążenia termicznego WBGT oznaczany w stopniach Celsjusza. Wartość dopuszczalna tego wskaźnika uzależniona jest od wydatku energetycznego związanego z wykonywana pracą, prędkości przepływu powietrza oraz dostosowania się pracownika do określonych warunków mikroklimatu gorącego.