Zagrożenia zdrowotne związane z ręcznymi pracami transportowymi
Definicja ręcznych prac transportowych
W świetle przepisów prawa pracy, ręczne prace transportowe obejmują wszelkie czynności związane z transportowaniem lub podtrzymywaniem przedmiotów, ładunków, materiałów, a także ludzi i zwierząt przez jednego lub więcej pracowników. Obejmują one:
- unoszenie,
- podnoszenie,
- układanie,
- pchanie,
- ciągnięcie,
- przenoszenie,
- przesuwanie,
- przetaczanie,
- przewożenie.
Konsekwencje zdrowotne podnoszenia ciężkich przedmiotów
- Krótkotrwałe i/lub powierzchowne urazy:
- Stłuczenia, zwichnięcia, nadwyrężenia mięśni, ból pleców: Powstają na skutek nagłych, niespodziewanych wypadków, takich jak utrata przyczepności i upuszczenie ładunku, podnoszenie zbyt ciężkiego ładunku pod niewygodnym kątem, czy upadek podczas noszenia.
- Długotrwałe urazy:
- Uszkodzenia układu mięśniowo-szkieletowego: Obejmują mięśnie, ścięgna, kości, stawy, więzadła, nerwy i naczynia krwionośne. Są wynikiem długotrwałego, powtarzalnego podnoszenia lub przenoszenia ciężkich przedmiotów. Prowadzą do przewlekłych dolegliwości, które mogą dotyczyć pleców, szyi, ramion oraz kończyn.
- Problemy ze zdrowiem psychicznym:
- Stres, lęki, depresja: Wynikają z radzenia sobie z długotrwałymi urazami i ich konsekwencjami, takimi jak niepełnosprawność.
- Zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego:
- Złe praktyki ręcznego przemieszczania: Najczęściej wynikają z ręcznego transportowania ciężkich lub nieporęcznych materiałów, skręcania, obracania i zginania pleców, szyi lub całego tułowia, a także pracy w ciasnym otoczeniu z niestabilną podłogą.
- Objawy: Ból, ograniczona możliwość ruchu, obrzęki, sztywność, zmęczenie, uczucie naciągniętych mięśni. Objawy te mogą prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych zadań i konieczności przerwania pracy.
Zapobieganie zdrowotnym skutkom dźwigania
Dla pracowników:
- Zbierz informację o wadze podnoszonego materiału i przestrzegaj norm dźwigania.
- Podnoś przedmiot powoli i równomiernie, unikając gwałtownych ruchów.
- Używaj środków mechanicznych, takich jak wózki widłowe, do cięższych ładunków.
- Trzymaj ładunek blisko tułowia i unikaj skręcania podczas podnoszenia.
- Zginaj kolana, zamiast pleców, aby podnieść ciężki przedmiot.
- Nie podnoś ani nie przenoś przedmiotów, które są zbyt ciężkie.
- Używaj odpowiednich środków ochrony indywidualnej, takich jak rękawice ochronne i buty ze stalowymi noskami.
- Wdrażaj przerwy na odpoczynek i rotację zadań przy częstym podnoszeniu.
Dla pracodawców:
- Opracuj ocenę ryzyka zawodowego i wskaż działania profilaktyczne.
- Uświadamiaj i szkol pracowników w zakresie prawidłowego wykonywania ręcznych prac transportowych.
- Zapewnij pracownikom informacje dotyczące przemieszczanego przedmiotu, w szczególności jego masy i położenia środka ciężkości.
Podsumowanie
Ręczne prace transportowe wiążą się z licznymi zagrożeniami dla zdrowia, w tym urazami krótkotrwałymi, długotrwałymi oraz problemami psychicznymi. Przestrzeganie zasad bezpiecznego podnoszenia oraz stosowanie odpowiednich technik i środków ochrony może znacząco zmniejszyć ryzyko kontuzji. Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy powinni być świadomi tych zagrożeń i podejmować odpowiednie środki zapobiegawcze.
